Sint Luciënsteeg

De Sint Luciënsteeg, in het hart van de hoofdstad, is een smalle, karakteristieke steeg vol historie en overblijfselen van het oude Amsterdam. Wat deze steeg zo bijzonder maakt, is het grote aantal gevelstenen dat je hier nog kunt vinden. Gevelstenen waren in de tijd dat ongeletterdheid hoogtij vierde een belangrijk communicatiemiddel. In plaats van borden en opschriften — met tekst die voor de meeste mensen onleesbaar was — gebruikten ambachtslieden, winkeliers en dergelijke deze stenen om te laten zien welke diensten zij aanboden. Zo wist iedereen bijvoorbeeld dat er een bakker of metselaar in huis X te vinden was, simpelweg door naar de afbeelding op de gevel te kijken.

Ooit waren er naar schatting zo’n 750 van deze mooie gevelstenen verspreid door heel Amsterdam te vinden. Helaas zijn veel van deze stenen inmiddels verdwenen, maar in de Sint Luciënsteeg is een indrukwekkend aantal ervan verzameld. De steeg is bijna een openluchtmuseum voor gevelstenen geworden. Sommige van de beroepen die hier worden afgebeeld, bestaan nog steeds, terwijl andere je misschien doen afvragen wat ze precies inhielden.

Het oudste gevelsteentje van Amsterdam bevindt zich echter niet in de Sint Luciënsteeg, maar in de buurt ervan. Deze gevelsteen, te vinden op Zeedijk 16-18, dateert uit 1453! Er zijn aanwijzingen dat het steentje zelfs nog ouder kan zijn, maar de eerste gedocumenteerde vermelding ervan komt in ieder geval uit dat jaar. Op de gevelsteen is een hoorn te zien, met daarboven de tekst: ‘Dit is in den swarten hore’.

Klein dwaalspoor daargelaten, loop eens langs de Sint Luciënsteeg als je in het centrum van Amsterdam bent. De gevelstenen bieden een mooi glimp in de historie van de stad en zijn ook nog eens leuk om naar te kijken. Zoals eerder gezegd, een aantal beroepen zal je misschien niet bekend voorkomen, maar zie het als een kans om je kennis van oude ambachten bij te spijkeren.