Het cellencomplex van het Paleis op de Dam
Nu wordt het Paleis op de Dam voor koninklijke ceremonies en feestelijkheden gebruikt, maar wist je dat dit vroeger anders was? Het Paleis op de Dam bevat een stukje duistere geschiedenis…
Onder het Paleis op de Dam bevindt zich een uitgebreid cellencomplex, waar verdachten en veroordeelden in de 17e eeuw hun laatste uren in doodsangst hebben doorgebracht. Later maakte koning Lodewijk Napoleon er overigens zijn wijnkelder van, maar dat is een ander verhaal.
In de 17e eeuw was de rechtsgang heel anders dan we nu gewend zijn. Een ernstige misdaad kon bestraft worden met de doodstraf, maar de verdachte moest eerst bekennen. Hiervoor werd iets bedacht: het ‘scherp examen’. Het scherp examen was een hardhandige ondervraging, waarbij een verdachte gemarteld werd. Op deze manier was men verzekerd van een bekentenis, al dan niet terecht. Het scherp examen vond plaats in de pijnkamer van het paleis, een kleine kamer op de begane grond.
Na de marteling werd de verdachte opgelapt door een chirurgijn, zodat men hier tijdens de executie niets van zou zien. De executies vonden publiekelijk plaats op een houten schavot aan de pleinkant van het Paleis op de Dam.
Interessant: de gaten waar de draagbalken voor het schavot in werden geschoven, zijn nog steeds goed te zien. Als je voor het paleis aan de Dam-kant staat, zie je dat het gebouw in het midden een stukje uitsteekt. En aan de rechterkant daarvan zitten nog vierkante afdrukken in de muur.
En de pijnkamer nu? Daar zit momenteel de kantine voor het personeel van het paleis.
Tekst:
Mara Giamboi
8
August 2024
Beeld: