De 'pleiners' van het Leidseplein

No items found.

Eind jaren 50 kenmerkte zich door een nieuw type jongere: de ‘nozem’. De nozem was zelfbewust, tegendraads, gekleed in een spijkerbroek en leren jas, haren in een vetkuif, en zat op een bromfiets. De nozems bestonden uit verschillende subgroepen, waarvan één op het Leidseplein rondhingen: de ‘pleiners’. 

De nozem was een echte naoorlogse jeugdcultuur. Het was de eerste Nederlandse subcultuur waarin mensen zich tegen de normen en waarden van hun ouders en de heersende tijdgeest afzetten. Het was ook voor het eerst dat grote groepen jongeren uit de arbeidersklasse over geld beschikten. Door de groeiende economie kregen zij meer geld te besteden. Hiervan werden spijkerbroeken, leren jacks en bromfietsen gekocht. Zo ontstond de identiteit van de nozem.

In grote steden hingen de nozems rond in het centrum. In Amsterdam waren de nozems met name op het Leidseplein, de ‘pleiners’, en de Nieuwendijk, de ‘dijkers’ te vinden. 

De pleiners schoolden samen op het Leidseplein, bij de nu nog bestaande cafés Eijlders en Reynders. Met hun zwarte kleding waren de pleiners een stukje alternatiever dan de nozems, het waren echte artistiekelingen. Vaak voorzien van een baard, snor of zonnebril, liepen ze pijprokend over het plein. De haren in echt Ceasar-kapsel en halfhoge Clark-schoenen. En de vrouwen? Die hadden vaak koolzwarte ogen, dik in de mascara en bij voorkeur lang blond, sluik haar. De pleiners kenmerkten zich door te rijden op de welbekende Puch. 

Verveling en groepsdruk zorgden vaak voor vandalisme en geweld bij de pleiners. Winkeliers en passanten van het Leidseplein liepen met een grote boog om de pleiners heen. 

Leuk feitje: ook in andere steden waren de nozems onderverdeeld in twee subgroepen. Zo had je in Den Haag de ‘kikkers’ en ‘bullen’, in Utrecht de ‘sjorsklanten’ en ‘Rockers’ en in Hilversum de ‘Natnekkers’ en ‘Vetkuiven’.

Tekst:

Mara Giamboi

12

September 2024

Beeld: 

Ontdek meer van de stad via Ommetje op Substack

Tweewekelijkse nieuwsbrief
Toegang tot de kaart met wandelroutes
Maandelijkse activiteiten in de stad

Word nu ook abonnee voor € 5,- per maand.

Word abonnee