De Nes, ‘de Tabakshoek’ van de stad

De Nes: een van de oudste straten van Amsterdam. Nu een bruisende straat met theater, cafés en restaurants, vroeger het centrum van de tabakshandel.

Heb je je wel eens afgevraagd waar de Nes haar straatnaam aan te danken heeft? De straat is gebouwd op een landtong, een smal stuk land dat uitsteekt in zee of een binnenwater. En omdat een landtong vroeger ook ‘nes’ genoemd werd, werd deze historische straat hiernaar vernoemd.

De Nes kent een roerige geschiedenis. Wat in 1400 begon als een straat met Nonnenkloosters, veranderde later in een druk bezocht uitgaanscentrum met een van de eerste homocafés van de geschiedenis: The Empire.

Maar rond 1900 raakte de Nes in verval en het beschaafde publiek vermeed de straat. De geliefde cafés werden vervangen door tabakspanden. Er kwamen bordelen en in de avond was het er verlaten.
De Nes veranderde van drukbezochte uitgaansstraat in een belangrijk handelscentrum voor tabak en kreeg de naam ‘de Tabakshoek’. Theater Frascati werd opgekocht en in gebruik genomen als veilinghuis voor tabak. Honderden duwende en trekkende tabakshandelaren, klimmend over balkons en stoelen om de beste tabak te veroveren, zorgden voor de bijnaam ‘de Hel van Frascati’.

Door de Tweede Wereldoorlog verloor Amsterdam haar positie als internationaal centrum van de tabakshandel, de Nes was niet langer het tabaks imperium van Amsterdam. Het duurde nog een aantal decennia, maar langzaam kreeg de Nes weer haar oude karakter terug. Theaters als Frascati, het Comedy Theater in de Nes, de Brakke Grond en TOBACCO vestigden zich in het straatje. Waar zal die laatste haar naam aan te danken hebben?